گفتگو با ابراهیم قادری پیشکسوت موسیقی
موسیقی فولکلور کردی، قابلیتهای فراوانی دارد و هنرمندانی که از قدیم در این حوزه تلاش کردهاند، اصلیترین دلیل بقای این هنر محسوب میشوند؛ هنرمندانی که موسیقی را سینه به سینه به نسل امروز رساندهاند، اما اکنون به آنان بی مهری میشود، درحالی که باید بیش از پیش به این پیشکسوتان بها دهیم و آنها را دریابیم.
به گزارش عدالت خبر، چندی پیش جشنواره آواهای فولکلور کردی در «زرینه» برپا شد و تعدادی از هنرمندان توانمند این حوزه که هنوز در قید حیات هستند، مورد تقدیر قرار گرفتند و همین موضوع، سبب آشنایی نسل جوان با افراد شاخص این حوزه شد.
مدتی بود که بیشتر هنرمندان پیشکسوت این حوزه گوشهگیر شده بودند، اما به نظر میرسد چنین جشنوارههایی تا حدودی برخی از یخها را آب کرده و سبب شده است تا این بزرگان موسیقی و هنر، لب به سخن بگشایند و از کنج عزلت بیرون آیند.
«ابراهیم قادری» از جمله هنرمندان به نام کردستانی است که سال ۱۳۱۳ در منطقه «عیسی کند» و در خانواده ای پرجمعیت و البته هنردوست چشم به جهان گشود.
وی به دلیل آواز خواندن و شهرت پدرش به وادی هنر موسیقی پا نهاد و تلاش کرد تا دراین زمینه به موفقیت برسد. در دوران جوانی، صدای هنرمند محبوب کردها یعنی «علی خندان» سبب شد که بیشتر به موسیقی فولکلور کردی علاقهمند شود و خود نیز به سوی خوانندگی و در اصطلاح کردی «گورانی گوتن» سوق داده شود تا اینکه سرانجام در سال ۱۳۳۰بهصورت رسمی وارد عرصه هنر موسیقی شد.
آیینها؛ محل عرض اندام هنرمندان
این هنرمند پیشکسوت موسیقی فولکلور استان اظهارمیکند: درگذشته بسیاری از هنرمندان فعالیتهای هنری خود را از مراسم عروسی، عزا و شبنشینیهای شهر آغاز میکردند و به ارائه آثار خود میپرداختند، زیرا در آن زمان امکانات و تجهیزات امروز وجود نداشت و فقط چنین آیینهایی سبب میشد که هنرمندان بتوانند در جمع حضور یابند و هنر خود را به نمایش بگذارند.
قادری ادامه میدهد: من نیز چنین آغازی داشتهام، بدون اینکه در عرصه موسیقی هیچگونه تحصیلات آکادمیک داشته باشم. به همین دلیل هم بیشتر اطلاعات را بهصورت تجربی و شفاهی کسب کردم و موفقیتهایم را مدیون استادان بزرگ این عرصه در کردستان هستم.
وی همچنین با اشاره به فرهنگ مردم کردستان در گذشتههای نه چندان دور اظهارمیکند: کردستان فرهنگ و تمدن خاص خود را دارد و در گذشته ارتباطات مردم در شهر و روستاها به دور از تجملات بود و در کنار یکدیگر با خوشی زندگی را سپری میکردند. این موضوعی است که در نسل جوان کمتر دیده میشود، چراکه تجملات به زندگی آنها راه یافته است.
به گذشتهها میخندم
این هنرمند پیشکسوت به حضور خود در مراسم شادی و غم مردم اشاره میکند و میگوید: هروقت میفهمیدم جایی عروسی برپا شده است، میرفتم بدون اینکه کسی از من دعوت کرده باشد و تا غروب هم در این مراسم حضور میداشتم. مردم نیز استقبال میکردند و آواز و موسیقی مرا دوست داشتند.
قادری اظهار میکند: به دلیل تجربه کم در این زمینه درروزهای جوانی، از صبح تا غروب یک ریتم و آواز را میخواندم، بهطوری که امروز وقتی خاطرات روزهای جوانی و آن دوران را مرور میکنم، به کم تجربگی خود میخندم.
وی ادامه میدهد: البته بعدها که در این زمینه پیش رفتم، تازه فهمیدم باید آهنگ را تغییر دهم و برای ایجاد این تغییرات نیز سختیهای زیادی متحمل شدم تا به سطحکاری خود اضافه کنم و پیشرفت و ارتقا داشته باشم. همین پیشرفتهای کوچک بود که سبب شد مردم کم کم مرا پای ثابت مراسم و میهمانیهای خود بدانند.
تقلید نمیکنم
این هنرمند پیشکسوت همچنین با اشاره بهآلات موسیقی فولکلور کردی اظهارمیکند: در قدیم به دلیل نبود امکانات، خبری ازآلات موسیقی امروزی نبود و هنرمندان بیشتر از وسایلی مانند «دومهک»، «دایره» و «دووزهله» استفاده میکردند و در برخی موارد نیز مردم با کف زدن که در زبان کردی به آن «چهپله»میگویند، هنرمند را یاری میدادند.
قادری که خود صاحب سبک ویژه ای در زمینه آواز و موسیقی کردی است، تصریح میکند: در عرصه موسیقی تلاش بسیاری کردهام تا از فردی تقلید نکنم و سبک مختص به خود را داشته باشم و امروز نیز بسیاری از جوانان از آثارم استفاده میکنند تا بتوانند به ارائه موسیقی بهتری بپردازند.
وی که بیشتر آوازها را ساخته خود میداند، ادامه میدهد: دراین سالها که در حوزه موسیقی فولکلور فعالیت میکنم، تاکنون توانستهام آثار بسیاری را خلق کنم و خدمتی ناچیز به فرهنگ و هویت منطقه داشتهباشم.
قادری تاکنون ۹۵ آواز تولید کرده است که در نوع خود آمار مناسبی محسوب میشود و به همین دلیل نیز جزو هنرمندان موفق محسوب میشود.
وی اظهارمیکند: سعی کردهام که خود نیز آهنگسازی کنم و در همین زمینه حدود ۷۰۰ آواز از استادان دیگر را نیز بازسازی و به سبک خود ارائه کردم. بیشتر مخاطبان از آثارم استقبال میکنند و این موضوع برایم بهترین پاداش است.
ساخت آهنگ بر اساس خاطرات
این هنرمند پیشکسوت موسیقی فولکلور کردی اظهارمی کند: بیشتر آهنگهایی که ساختهام، از طبیعت و ارتباطهای انسانی الهام گرفته شده است. آنها را براساس خاطرات خودم ساختهام.
قادری ادامه میدهد: اگر بخواهم به نمونه ای از این آهنگها اشاره کنم، باید از آواز «دکتر ای دکتر، دردم دوایه» نام ببرم که از آوازهای معروفم محسوب میشود.
وی میافزاید: این آواز مربوط به سال ۵۳ و زمانی است که میخواستم به عراق مسافرت کنم، اما به دلیل خراب شدن خودرو و لغزنده بودن جاده، در راه ماندیم.
قادری میگوید: سرمای زیاد در جاده، سبب شد همراهانم سختیهای زیادی را تحمل کنند و دراین میان، اتفاق عجیبی افتاد. یکی از همراهانم کفشهایش را به یک نفر دیگر اهدا کرد و خود بدون کفش در سرما راه میرفت. وقتی میخواستم به شهرم بازگردم، در راه افراد دیگری را دیدم که در سرما ماندهاند و کفش ندارند. به همین دلیل هم من به شهر بازگشتم و یک گونی کفش با خود به محل بردم تا در میان مصدومان توزیع کنم. البته برخی هم پاهایشان دچار سرمازدگی شده بود و مجبور شدیم آنان را به درمانگاه ببریم. آنجا بود که یکی از پرستاران، مرا شناخت و وقتی برای کمک به مصدومان آمد، آواز «دکتر ای دکتر، دردم دوایه» را خواندم.
هنرمندان؛ نیازمند توجه بیشتر
هنرمند پیشکسوت موسیقی فولکلور کردی اظهارمی کند: موسیقی فولکلور کردی غنای تاریخی زیادی دارد و البته نیازمند توجه بیشتر مسئولان مربوط است.
«ابراهیم قادری» ادامه میدهد: برگزاری جشنوارههای مختلف درحوزه موسیقی فولکلور کردی، نقطه عطفی در گسترش فعالیتهای هنری محسوب میشود.وی عنوان میکند: فرهنگ و ادبیات غنی کردستان به حمایت بیشتری نیاز دارد و باید نسل جدید را بیش ازپیش با ادبیات فولکلور آشنا کرد.
قادری خواستار حمایت از هنرمندان در زمینه پوشش بیمه و امرارمعاش در زمان بازنشستگی میشود و اضافه میکند: فرهنگ و هنر کردی به شیوه سینه به سینه منتقل شده است و بسیاری از هنرمندان، این رسالت را برعهده داشتهاند. پس باید پیشکسوتان بیش از این حمایت شوند.
نویسنده: یوسف نادری/ زرینه اوباتو روزنامه همشهری کردستان
انتهای پیام*/۹۲۰۰۱/۶۵۴۳
شما هم در قسمت نظرات در مورد این مطلب بنویسد بعد از تائید مدیر منتشر خواهد شد