سنندج درچند سال گذشته شاهد رشد بافت شهری و جمعیت بوده و این موضوع سبب ایجاد مشکلاتی در این شهر شده است که از جمله آن میتوان به نبود زیرساختهای توسعه و افزایش حاشیهنشینی در سنندج اشاره کرد.
گفته میشود وضع سنندج در زمینه شکلگیری حاشیهنشینی، از میانگین کشوری بسیار بیشتر است، بهگونه ای که براساس آمارهای موجود، حدود ۵۰درصد از محوطه جغرافیای شهری سنندج، حاشیه شهر محسوب میشود. مرکز کردستان با مشکل افزایش حاشیهنشینی و کمبود سرانه فضای سبز شهری مواجه است. ازسوی دیگر درسال جاری شهرداری سنندج نیز به دلیل کاهش درآمد با بحران مالی مواجه شده است درحالی که مطالبات شهرداری از ادارههای دولتی به دهها میلیارد تومان میرسد و با وصول این مطالبات میتوان تاحدودی فعالیتهای این سازمان را در زمینه ساماندهی حاشیهنشینی دراین شهر سروسامان داد. درباره این موضوع با «غریب سجادی» رئیس شورای اسلامی سنندج به گفتوگو نشستیم که در ادامه میخوانید.
- برای جلوگیری از گسترش حاشیهنشینی چه برنامهای دارید؟
این موضوع پدیدهای چندوجهی است و نمیتوان صرفا با اقدامهای اداری از حاشیهنشینی جلوگیری کرد. شکلگیری حاشیهنشینی دراطراف سنندج از مشکلات غیرقابل انکار این شهر است و آمارهای موجود نشان میدهد که وضع سنندج دراین زمینه از میانگین کشوری نیز بسیار نامناسبتر است، بهگونه ای که حدود ۵۰درصد از جغرافیای شهری سنندج حاشیه شهر است. این موضوع را براساس امکانات، وضع ساخت وسازها و مبلمان شهری بررسی کردیم و متوجه شدیم بخش زیادی از سنندج درتعریف حاشیه شهر قرار میگیرد. این موضوع یک شبه اتفاق نیفتاده، بلکه به مرور زمان و حداقل درچند دهه اخیر شکل گرفته است. این موضوع میتواند دلایل متعددی داشته باشد. در این میان میتوان گفت که مهاجرت بی رویه، نبود نظارت دقیق بر ساخت وسازها و بیتوجهی بسیاری از مسئولان مربوط، سبب گسترش حاشیهنشینی شده است.
- رفع مشکلات نواحی منفصل شهری با چه راهکارهایی ممکن میشود؟
درگام نخست مهمترین راهکار، موضوع تأمین امکانات است. باید بتوانیم امکانات شهری مانند فضاهای سبز، زیرساختهای شهری و عمران شهری را به حاشیهها ببریم. در دوره چهارم شورای اسلامی شهرسنندج تلاش بسیاری دراین زمینه انجام شده است. باید توزیع امکانات براساس نیاز و دیوان باشد، اما مشکل اینجاست که در دورههای گذشته، توزیع اعتبارات حوزه عمران شهری عادلانه نبوده است. از کارهای اخیر انجام شده در شورای اسلامی سنندج، تعیین بودجه عمرانی شناسنامهدار است که به اینترتیب بودجه عمرانی هرطرح و برای هرمسیر کاملا مشخص میشود و شهرداری نیز موظف است که بودجه عمرانی را دراین مسیرها و براساس نیازها هزینه کند. شورا مصوبکننده و ناظر است، اما مجری نیست و این بخش از کار برعهده شهرداری گذاشته شده است.
یکی دیگر از ضعفهای موجود در این زمینه، نبود مرکز تخصصی و کمیسیون خاص بود که بتواند بهصورت متمرکز، بر حاشیه شهر نظارت داشته باشد. در این زمینه نیز کمیسیون حاشیه شهر در شورای اسلامی شهرسنندج تشکیل شد و فقط مشکلات حاشیه شهر را بررسی میکند.
- زمینهای قولنامه ای از مشکلات اساسی سنندجیهاست. راهحلی در این زمینه دارید؟
براساس قانون، زمین قولنامه ای برای احراز مالکیت مدرک مورد قبول دستگاه و نظام حقوقی محسوب نمیشود و درحوزه ساخت وساز نیز تا زمانی که مالکیت محرز نشود، شهرداری نمیتواند جواز صادر کند. مهمترین مشکل زمینهای قولنامه ای، این است که جواز ساخت وساز به آنها داده نمیشود. در این صورت یا زمین برای مالک بدون امکان هیچ ساخت و سازی بهصورت بیاستفاده باقی میماند یا اینکه مالکان برای انجام ساخت وساز در این زمینهای قولنامه ای، به راههای غیرقانونی متوسل میشوند.
مهمترین مشکل موجود درزمینه ساخت و سازهای غیرمجاز، مربوط به زمینهای قولنامه ای است. این موضوع همواره از دغدغههای ما بوده است و حتی در دورهای هم شورای اسلامی شهرسنندج مصوب کرد که شهرداری به زمینهای قولنامهای، با حفظ مقررات و قوانین، جواز ساخت دهد، اما دستگاههای فرادستی با توجه به خلأهای قانونی بسیاری که وجود دارد، این مصوبه را لغو کردند و هرگز اجرا نشد. البته باید گفت که این موضوع در دستورکار این شورا قرار دارد و درآینده این موضوع را از راههای مختلف پیگیری میکنیم تا بتوانیم نتیجه مطلوبی بگیریم.
- برای اجرای کمربند سبز دور سنندج تاکنون چه اقدامهایی انجام شده است؟
ایجاد کمربند سبز اطراف سنندج همیشه مورد تأکید مسئولان و مدیران ارشد شهری استان بوده است، اما درعمل هیچ اتفاقی دراین زمینه نیفتاده و هیچ نتیجهای از این موضوع حاصل نشده است. همچنان با وجود پیگیریهای انجام شده و نیز تشکیل جلسههای مختلف و نامهنگاریهای بسیار، هنوز اقدامی دراین زمینه انجام نشده است. این موضوع اهمیت زیادی دارد و از دیدگاه همه دستاندرکاران، شکلگیری کمربند سبز درسنندج میتواند از گسترش حاشیهنشینی که بهصورت بیرویه و غیرقانونی درحال افزایش است، جلوگیری کند. درجلسههای اخیر شورای اسلامی شهرسنندج ایجاد کمربند سبز دور این شهر بهعنوان یکی از راهحلهای مقابله با ساخت و سازهای بیرویه عنوان شد. یکی دیگر از مصوبات این جلسهها با موضوع حاشیهنشینی، این بود که کارگروهی برای بررسی دقیق و فنی این موضوع تشکیل شود. این موضوع مورد تأکید استاندار نیز قرار گرفت، اما ظاهرا تاکنون درحد کاغذبازیهای اداری باقی مانده است درحالی که این موضوع از دغدغههای اساسی مسئولان استان و اعضای شورای اسلامی این شهر محسوب میشود.
- تعامل شورای اسلامی شهرسنندج با ادارههای مختلف این شهرستان درچه سطحی قرار دارد؟
درماههای اخیر جلسههای مختلفی با مدیران و معاونان دستگاههای مختلف استان برگزار کردهایم تا بتوانیم بخشی از خواستههای مردم را به گوش مسئولان برسانیم و تا جایی که امکان دارد، برای رفع مشکلات شهروندان با دستگاههای خدمترسان مانند شرکت آب و فاضلاب، اداره برق و شرکت گاز دراین زمینه تعامل داشتهایم، اما چون برای تعامل با دستگاههای دولتی،ساز وکارهای نظارتی شورا تعریف نشده و قوانین آن مبهم است، هنوز نتوانستهایم جایگاه نظارتی خود را بهعنوان شورای اسلامی شهر پیدا کنیم. این موضوع فقط ویژه سنندج نیست و گاهی ادارههای دولتی، شورای اسلامی شهر را بهعنوان نهادی مضاعف و غیرضروری میدانند که در کار آنها دخالت میکند. این موضوع سبب شده است که این تعاملات خاص تعریف نشود، اما با وجود این، با این دید که هم بتوانیم نظارت داشته باشیم و هم بهعنوان پل ارتباطی میان مردم و مسئولان عمل کنیم، دربسیاری از حوزهها وارد شدهایم.
شورای اسلامی شهر یا شورای شهرداری؟
رئیس شورای اسلامی شهرسنندج درباره جایگاه کنونی این شهر میگوید: ازنظر قانونی معتقدم ما جایگاه شورای شهرداری را نداریم، اما وقتی این موضوع را بیشتر بررسی میکنیم، میبینیم که حداقل ۸۰ تا ۹۰درصد، شورای شهرداری هستیم. یعنی کمتر توانستهایم جایگاه واقعی خود را بهعنوان شورای اسلامی شهر بازیابیم.
«غریب سجادی» میافزاید: این موضوع صرفا ناشی از مشکلات شورای اسلامی سنندج نیست، بلکه درنتیجه خلأهای قانونی ایجاد شده است.
وی اضافه میکند: قانونگذار در حوزههای فرهنگی، آموزش، بهداشت و حمل و نقل بهطورکامل اجازه داده است که شورای اسلامی شهر نظارت داشته باشد. به نظرم وجود شورایی که به شورای شهرداری ختم شود، ضرورتی ندارد.
خبرنگار همشهری – روزیتا قادری
انتهای پیام/۹۲۰۰۱